Liczebność: Według nieoficjalnych danych w Polsce mieszka obecnie około 30 tysięcy Romów. Według danych zestawionych przez organy administracji terytorialnej, liczba Romów w Polsce to ok. 20 000 osób (www.mswia.gov.pl ).
Według danych ostatniego spisu ludności przeprowadzonego przez Główny Urząd Statystyczny z 2002 roku w Polsce mieszka tylko ok. 13 tysięcy Romów.
Status:
Zgodnie z Ustawą o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym z 2005 roku Romowie w Polsce mają status mniejszości etnicznej (art.2 ptk.4) (www.mswia.gov.pl).
Grupy:
Obecnie w Polsce żyją cztery grupy Romów:
• Polska Roma - grupa zamieszkała w Polsce prawdopodobnie od XV wieku. Do lat 60 prowadzili wędrowny tryb życia i zachowali tradycję.
• Bergitka Roma (Romowie
górscy) – grupa mieszkająca w południowej Polsce, we wsiach i
miasteczkach Podhala i Beskidów. Po II wojnie światowej Romowie z grupy
Bergitka migrowali na ziemie zachodnie i północne. Część z nich
przeniosła się do Nowej Huty, gdzie znaleźli zatrudnienie. Bergitka
Roma, którzy od XVIII wieku prowadzą osiadły tryb życia, zatracili wiele
elementów tradycji, związanej z wędrownym stylem życia.
• Lowarzy i Kełderasze - Do Polski migrowali od lat siedemdziesiątych XIX stulecia z Siedmiogrodu i Wołoszczyzny.
Najliczniejszą
grupę w Polsce stanowi Polska Roma, podzielona na dwa regionalne
odłamy: Sasytka Roma i Chaładytka Roma ( Romowie „ rosyjscy” i Romowie „
niemieccy”).
Romowie górscy (Bergitka) od XVIII wieku prowadzą
osiadły tryb życia. Natomiast Romowie z grup Polska Roma, Kełderasze i
Lowarzy kształtowali swoją kulturę i tradycję w oparciu o Romanipen
(niepisany kodeks praw i tabuicznych zakazów), którego jednym z
najsilniejszych wyznaczników pozostawał wędrowny tryb życia.
