Oświadczenie
Stowarzyszenia Romów w Polsce
z dnia 5 kwietnia 2019 r.
w związku z obchodami Międzynarodowego Dnia Romów
W dniu 8 kwietnia 2019 r. obchodzić będziemy Międzynarodowy Dzień Romów. Jest to święto ustanowione w 1990 r. na IV Kongresie Międzynarodowego Związku Romów w Jadwisinie koło Serocka, który odbył się pod patronatem UNESCO. Wskazany dzień upamiętnia pierwsze spotkanie przedstawicieli z 25 państw, które odbyło się 8 kwietnia 1971 r. pod Londynem. W intencji twórców tego święta miało ono być istotną okazją do poszerzenia świadomości o narodzie romskim, jego zwyczajach i tradycjach oraz poznania problemów, z jakimi borykają się we współczesnym świecie, szczególnie z różnymi formami dyskryminacji.
Pomimo upływu 29 lat od ustanowienia Międzynarodowego Dnia Romów nadal jesteśmy dyskryminowani w Europie, w tym w Polsce. Dzieje się to na ulicach, w szkołach, w placówkach służby zdrowia, w wymiarze sprawiedliwości, czy w mediach publicznych, w tym głównie w Internecie. Naruszane są podstawowe prawa człowieka i obywatela. Źle wygląda sytuacja w Czechach, czy na Słowacji, gdzie buduje się mury odgradzające tzw. społeczeństwo większościowe od mniejszości romskiej, czy utrzymuje się szkoły specjalne dla Romów. Także w Polsce w Zabrzu w 2017 r. został wybudowany taki mur. Najgorzej jest na Ukrainie, gdzie organizacje nacjonalistyczne wywołują cyklicznie pogromy na tamtejszych Romach.
W związku z kolejnymi obchodami Międzynarodowego Dnia Romów apelujemy o traktowanie polskich Romów jak każdego innego obywatela. Apelujemy także do władz publicznych by nie tworzyły dla Romów specjalnych programów rządowych, by nie wprowadzały ustaw regulujących integrowanie z resztą społeczeństwa. Romowie nie oczekują na zmiany prawa, lecz na jego respektowanie, w szczególności zasad określonych w Konstytucji dotyczących pomocy Państwa w zakresie podtrzymywania wartości kulturowych (art. 35), równości obywateli w zakresie praw i obowiązków oraz niedyskryminacji (art. 32). Zauważamy, że nie jesteśmy w Polsce obcymi, gdyż zamieszkujemy naszą ojczyznę już od 1401 r. i z Polską wiążemy swoje losy.
Wyrażamy pragnienie by w przyszłości obchody Międzynarodowego Dnia Romów miały charakter wyłącznie symboliczny oraz wyrażający solidarność z naszymi współbraćmi z innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej, odczuwającymi nadal skutki stosowanej względem nich polityki dyskryminacyjnej. Aby tak się stało władza publiczna musi zrozumieć, że współcześni Romowie są świadomi swoich obywatelskich praw i obowiązków i oczekują tego samego od niej.
Roman Kwiatkowski
Prezes Zarządu